از اين آيات شريف روشن مىشود كه نماز در مكتب دو پيامبر بزرگ الهى ـ موسى و عيسى(عليهما السلام) ـ وجود داشته همانگونه كه در مكتب ديگر پيامبران بوده است، چنانكه درباره حضرت شعيب(عليه السلام) آمده است: (قالوا يـشعيب أصلوتكَ تأمرك أن نَّترك ما يعبد ءابآؤنآ) [3]؛ گفتند: اى شعيب! آيا نمازت به تو دستور مىدهد كه آنچه را پدرانمان مىپرستيدند، ترك كنيم... . و نيز از زبان حضرت اسماعيل، مىفرمايد: (وَكَانَ يَأْمُرُ أَهْلَهُ بِالصَّلَوةِ وَالزَّكَوةِ وَكَانَ عِندَ رَبِّهِ مَرْضِيًّا) [4]؛ او همواره خانواده خود را به نماز و زكات دعوت مىكرد و همواره مورد رضايت پروردگارش بود.
بنابراين هيچ شريعت و دينى، از نماز جدا نبوده، گرچه صورت ظاهرى آن، تفاوت داشته است. زرتشتيان، پنج نماز دارند كه در هنگام طلوع آفتاب و ظهر و عصر و اوّل شب و هنگام خواب، بپا مىدارند. [5 يهوديان در ساعت سوم و ششم و نهم روز و اوّل و آخر شب و هنگام تناول غذا، دعاهايى دارند [6].مسيحيان، روز يكشنبه و برخى روز شنبه در كليسا جلسه دعاى دستهجمعى تشكيل مىدهند.
اما بايد توجه داشت كه آنچه امروزه، پيروان حضرت موسى(عليه السلام)(يهوديان) و پيروان حضرت عيسى(عليه السلام)(مسيحيان) به عنوان نيايش در كليسا و كنيسه به جاى مىآورند، با مناسكى كه به وسيله اين پيامبران الهى آورده شده بود، بسيار متفاوت است، زيرا آيين و كتابهاى آسمانى اين دو پيامبر الهى دچار تحريف و دستخوش انحرافات پيروان آنها شده است. [7] در واقع نماز فعلى يهوديان و مسيحيان به دعا، نزديكتر است تا به مجموعهاى از اعمال.
از اينرو كيفيت و كميت نماز در شريعت اسلام با شرايع پيشين متفاوت است، لكن در بيشتر آن آيينها، سجدهجزئى از اين عبادت محسوب مىشود.
علاوه بر تشريع نماز در اديان الهى، بتپرستان نيز در برابر بتهايشان، وِردهايى مىخواندهاند. [8] اعراب جاهلى هم در مقابل كعبه مىايستادند و باكفزدن و صوتكشيدن اظهار عبادت مىكردند: (وَمَا كَانَ صَلاَتُهُمْ عِندَ الْبَيْتِ إِلاَّ مُكَآءً وَتَصْدِيَةً) [9و [10] و نماز و دعاى آنان نزد آن خانه جز سوت كشيدن و كف زدن نيست.
پی نوشتها :
[1]. طه،آيه14.
[2]. مريم،آيه31.
[3]. هود،آيه87.
[4]. مريم،آيه55.
[5]. محمدخزائلى، همان، ص40.
[6]. ر.ك: محمدخزائلى، همان، ص40.
[7]. ر.ك: آيتالله مكارم شيرازى و ديگران، تفسير نمونه، ج 14، ص 163 و 164.
[8]. راغب اصفهانى، مفرداتالفاظ القرآن، ص491.
[9]. انفال،آيه35.
[10]. عزيزالله محمدى، نماز معراج خاكيان، ص 16 ـ 18.
نظرات شما عزیزان: